Maharashtra Police Bharti Exam

4.1) प्रस्तावना:

महाराष्ट्र सहायक पोलीस उपनिरीक्षक चालक, पोलीस हवालदार चालक, पोलीस नाईक चालक व शिपाई चालक (सेवाप्रवेश) नियम, २०१९ मधील व त्यामध्ये शासनाने वेळोवेळी केलेल्या तरतुदीनुसार गृह विभागाच्या आधिपत्याखाली पोलीस विभागातील जिल्हा पोलीस दलातील पोलीस / पोलीस अधीक्षक यांच्या आस्थापनेवरील पोलीस शिपाई चालकांची पदे भरण्यासाठी केवळ ऑनलाईन पद्धतीने अर्ज मागविण्यात येतात.

4.2) सेवा प्रवेश नियम:

• a) महाराष्ट्र सहायक पोलीस उपनिरीक्षक चालक, पोलीस हवालदार चालक, पोलीस नाईक चालक व पोलीस शिपाई चालक (सेवा प्रवेश) नियम, २०१९ व त्यामध्ये वेळोवेळी करण्यात आलेल्या सुधारणांसह.
• b) वर नमूद सेवाप्रवेश नियम सुधारणांसह www.policerecruitment2024.mahait.org व www.mahapolice.gov.in या संकेत स्थळावर उपलब्ध आहेत.

4.3) वयोमर्यादा:

वय मर्यादा खालील प्रमाणे राहतील-

अ.क्र	प्रवर्ग	किमान वयोमर्यादा	कमाल वयोमर्यादा
१.	खुला	१९ वर्षे	२८ वर्षे
२.	मागास प्रवर्ग	१९ वर्षे	३३ वर्षे
३.	प्रकल्पग्रस्त उमेदवार	१९ वर्षे	४५ वर्षे
४.	भूकंपग्रस्त उमेदवार	१९ वर्षे	४५ वर्षे
५.	माजी सैनिक उमेदवार	१९ वर्षे	सेवेचा कालावधी + ३ वर्षे
६.	अंशकालीन पदवीधर उमेदवार	१९ वर्षे	५५ वर्षे
७.	अनाथ	१९ वर्षे	३३ वर्षे

समांतर आरक्षण उमेदवार:

अ.क्र	प्रवर्ग	किमान वयोमर्यादा	कमाल वयोमर्यादा
१.	महिला उमेदवार	१९ वर्षे	खुला: २८ वर्षे / मागास: ३३ वर्षे
२.	खेळाडू उमेदवार	१९ वर्षे	खुला: २८+५ / मागास: ३३+५
३.	पोलीस पाल्य	१९ वर्षे	खुला: २८ वर्षे / मागास: ३३ वर्षे
४.	गृहरक्षक	१९ वर्षे	खुला: २८ वर्षे / मागास: ३३ वर्षे
५.	माजी सैनिकावर अवलंबून (मुलगा/मुलगी/पत्नी)	१९ वर्षे	खुला: २८+३ / मागास: ३३+३

4.4) शैक्षणिक अर्हताः

• (i) महाराष्ट्र माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळा कडील इयत्ता १२ वी परीक्षा किंवा समकक्ष परीक्षा उत्तीर्ण असणे आवश्यक.
• (ii) समकक्ष बाबतीत –
  • a) यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठ नाशिक (पूर्व परीक्षा + प्रथम वर्ष उत्तीर्ण किंवा पदवीधर)
  • b) मान्यताप्राप्त विद्यापीठे/संस्था प्रदान केलेल्या पदविका समकक्ष

• (i) महाराष्ट्र माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळा कडील इयत्ता १२ वी परीक्षा किंवा समकक्ष परीक्षा उत्तीर्ण असणे आवश्यक.
• (ii) समकक्षबाबतः
  • a) यशवंतराव चव्हाण मुक्त विद्यापीठ नाशिक (विद्यापिठाची पूर्व परीक्षा उत्तीर्ण होऊन प्रथम वर्ष उत्तीर्ण झालेला वा यशवंतराव मुक्त विद्यापीठातून पदवी धारण केलेला उमेदवार)
    (शासन निर्णय क्र. साप्रवि आरजीडी १५/११/प्र.क्र.८९/१३, दिनांक २०/५/२०११)
  • b) विद्यापीठे, मान्यताप्राप्त विद्यापीठे, ऐच्छिक मान्य शैक्षणिक संस्था यांनी प्रदान केलेल्या पदविका समकक्षमता
    (महाराष्ट्र शासन, उच्च व तंत्र शिक्षण विभाग, क्र. समक १०९९/प्र.क्र.१३४/मशि-३, दिनांक १४/६/१९९९ व समक १०९९/१३४/मशि-६, दि.२८/२/२००७)
  • c) व्यवसाय शिक्षण परीक्षा मंडळाने ०२ वर्ष कालावधीच्या अभ्यासक्रमांना उच्च शिक्षणासाठी २ स्तराची समकक्षता निश्चित केलेली
    (महाराष्ट्र शासन, उच्च व तंत्र शिक्षण विभाग क्र. व्हीओसी २०१२/५९१/प्र.क्र.२४५(अ)/व्यशि-४, दिनांक २८/९/२०१२ व महाराष्ट्र शासन शालेय शिक्षण व क्रीडा विभाग शासन निर्णय क्र. ओप्रशि२०१८/प्र.क्र.११०/एसडी-३, दिनांक २७/९/२०१८)
  • d) डिप्लोमा इन मेकॅनिकल इंजिनिअरिंग
    (महाराष्ट्र शासन शालेय शिक्षण व क्रीडा विभाग शासन निर्णय क्र. एसएससी २००५/(१४९)०५-उमाशि-२, दिनांक २०/६/२००५ च्या अनुषंगाने शालेय शिक्षण व क्रीडा विभाग पत्र क्र. एसएससी २०१०/६(६६/१०)/उमाशि-२, दिनांक २९/४/२०१० व त्यानंतर वेळोवेळी निर्गमित शासन निर्णयानुसार)
• (iii) माजी सैनिक – १५ वर्षे सैनिकी सेवा पूर्ण असणाऱ्यांच्या बाबतीत नागरी परीक्षा इयत्ता १० वी उत्तीर्ण किंवा IASC (Indian Army Special Certificate of Education) प्रमाणपत्र आवश्यक आहे. १५ वर्षे सैनिकी सेवा पूर्ण नसलेल्या उमेदवारांच्या बाबतीत इयत्ता १२ वी परीक्षा उत्तीर्ण असल्याचे प्रमाणपत्र आवश्यक आहे.
• (iv) नक्षलग्रस्त भागासाठी विशेष तरतूद – शासनाने घोषित केलेल्या नक्षलग्रस्त भागातील रहिवासी असलेले अनुसूचित जमातीचे उमेदवार किंवा नक्षलवाद्यांच्या हल्ल्यात अथवा नक्षलविरोधी कारवाईत मृत अथवा गंभीर जखमी झालेल्या पोलीस बातमीदार, पोलीस पाटील अथवा पोलीस कर्मचारी यांची मुले असलेले उमेदवार जे इयत्ता ७ वी परीक्षा उत्तीर्ण झालेले आहेत ते भरतीकरिता पात्र ठरतील.

4.5) शारीरिक पात्रता :

उमेदवार	उंची	छाती
महिला उमेदवार	१५८ से.मी. पेक्षा कमी नसावी	आवश्यक नाही
पुरुष उमेदवार	१६५ से.मी. पेक्षा कमी नसावी	न फुगवता ७९ से.मी. पेक्षा कमी नसावी व न फुगवलेली छाती व फुगवलेली छाती यातील फरक ५ से.मी. पेक्षा कमी नसावा
तृतीय पंथी (ट्रान्सजेंडर)	(अ) स्वतःची लिंग ओळख महिला / तृतीय पंथी – १५८ से.मी. (ब) स्वतःची लिंग ओळख पुरुष – १६५ से.मी.	आवश्यक नाही

सूट :

• नक्षलग्रस्त भागातील अनुसूचित जमाती उमेदवार / हल्ल्यात मरण पावलेल्या किंवा जखमी झालेल्या पोलीसांच्या मुलांसाठी – छातीच्या मोजमापाची आवश्यकता नाही.
• सदर शिथिलता देण्याचा अधिकार – अपर पोलीस महासंचालक, प्रशिक्षण व खास पथके, महाराष्ट्र राज्य, मुंबई यांना राहील.

4.6) अन्य अर्हता :

• वैध हलके वाहन चालविण्याचा (LMV-TR किंवा LMV) परवाना आवश्यक.
• नियुक्तीनंतर ५ वर्षात जड वाहन (HGV/HPMV) परवाना मिळवणे बंधनकारक.
• मद्यपान/मादक द्रव्य सेवन करून वाहन चालविण्याच्या गुन्ह्यात दोषी नसावा.
• गडचिरोली जिल्हा – अतिरिक्त १०० गुणांची गोंडो/माडीया भाषा चाचणी द्यावी लागेल.
• मराठी व हिंदी भाषेचे ज्ञान आवश्यक.
• संगणक अर्हता नियुक्तीपासून २ वर्षात मिळवणे बंधनकारक.
• शैक्षणिक अर्हता व इतर प्रमाणपत्रे पडताळणीच्या वेळी सादर करणे आवश्यक.
• DCPS (NPS) निवृत्ती योजना लागू.
• लहान कुटुंबाचे प्रतिज्ञापत्र सादर करणे बंधनकारक.

4.7) शारीरिक चाचणी :

पुरुष उमेदवार

१६०० मीटर धावणे	३० गुण
गोळाफेक	२० गुण
एकूण	५० गुण

महिला उमेदवार

८०० मीटर धावणे	३० गुण
गोळाफेक	२० गुण
एकूण	५० गुण

तृतीय पंथी उमेदवार

१६०० मीटर धावणे	३० गुण
गोळाफेक	२० गुण
एकूण	५० गुण

महिला तृतीय पंथी स्वत: ची लिंग ओळख महिला पुरुष / तृतीय पंथी अशी केलेले उमेदवार

८०० मीटर धावणेे	३० गुण
गोळाफेक	२० गुण
एकूण	५० गुण

iv) पोलीस शिपाई चालक पदाकरिता कौशल्य चाचणी :

शारीरिक चाचणी झाल्यानंतर शारीरिक चाचणीत किमान ५० टक्के गुण मिळवून लेखी चाचणीसाठी पात्र ठरलेल्या उमेदवारांना, वाहन चालवण्याची कौशल्य चाचणी खालील प्रमाणे द्यावी लागेल. सदर दोन्ही चाचण्यांमध्ये एकत्रित किमान ४० टक्के गुण मिळवून उमेदवारास उत्तीर्ण व्हावे लागेल.

कौशल्य चाचणीमध्ये पुढील चाचण्यांचा समावेश असेल :-

(अ) हलके मोटार वाहन चालवण्याची चाचणी	२५ गुण
(ब) जीप प्रकारातील वाहन चालवण्याची चाचणी	२५ गुण

कौशल्य चाचणी ही केवळ एक अर्हता चाचणी असून कौशल्य चाचणीत मिळालेले गुण, गुणवत्ता यादी तयार करण्यासाठी विचारात घ्यावयाच्या एकुण गुणात समाविष्ट केले जाणार नाहीत.

वाहन चालवण्यातील कौशल्य चाचणीचे निकष, महासंचालकांकडून वेळोवेळी ठरविण्यात येतील.

वाहन चालवण्याची कौशल्य चाचणी घेण्याकरिता, समितीमध्ये प्रादेशिक परिवहन प्राधिकरणाच्या अधिकार्‍यांचा समावेश असेल.

4.8) लेखी चाचणी :

1. शारीरिक चाचणी मध्ये किमान ५० टक्के गुण मिळविणारे उमेदवार, १०० गुणांच्या लेखी चाचणीसाठी उपस्थित राहण्याकरिता बोलावण्यास पात्र असतील.
2. लेखी चाचणीसाठी पात्र ठरलेल्या उमेदवारांना, वाहन चालवण्याची कौशल्य चाचणी
   (अ) हलके मोटार वाहन चालवण्याची चाचणी – २५ गुण
   (ब) जीप प्रकारातील वाहन चालवण्याची चाचणी – २५ गुण अशा दोन चाचण्या द्याव्या लागतील. सदर दोन्ही चाचण्यांमध्ये एकत्रित किमान ४० टक्के गुण मिळवून उमेदवारास उत्तीर्ण व्हावे लागेल.
3. कौशल्य चाचणी ही केवळ एक अर्हता चाचणी असून कौशल्य चाचणीत मिळालेले गुण, गुणवत्ता यादी तयार करण्यासाठी विचारात घ्यावयाच्या एकूण गुणात समाविष्ट केले जाणार नाहीत.
4. कौशल्य चाचणीमध्ये उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना लेखी चाचणीसाठी बोलावण्यात येईल. लेखी चाचणीचा कालावधी ९० मिनिटांचा असेल व लेखी चाचणी मराठी भाषेत घेण्यात येईल. सर्व प्रश्न बहुपर्यायी स्वरुपाचे राहतील. मैदानी चाचणी पार पडल्यानंतर लेखी परीक्षा घेण्याबाबतचा दिनांक निश्चित करण्यात येईल.
5. संपूर्ण राज्यभर सर्व पोलीस घटकात एका पदाकरिता एकाच दिवशी लेखी परीक्षा आयोजित करण्यात येणार आहे. अर्जदारांनी ऑनलाईन आवेदन अर्ज भरते वेळी सदरची बाब विचारात घेऊनच आवेदन अर्ज पूर्ण विचारांती भरावा.
6. लेखी चाचणीमध्ये खालील विषयांचा समावेश असेल:
   • a) अंकगणित
   • b) सामान्यज्ञान व चालू घडामोडी
   • c) बुध्दीमत्ता चाचणी
   • d) मराठी व्याकरण
   • e) मोटार वाहन चालविणे / वाहतुकीबाबतचे नियम
7. वरील पदाकरिता शारीरिक चाचणी व लेखी चाचणीमध्ये प्राप्त झालेल्या एकत्रित गुणांच्या आधारे गुणवत्ता यादी तयार करण्यात येईल. त्यानंतर जाहिरातीमध्ये दर्शविलेल्या रिक्त पदांनुसार अंतिम निवड यादी / प्रतीक्षा यादी शासनाने वेळोवेळी निर्गमित केलेल्या आदेशानुसार तयार करून प्रसिद्ध करण्यात येईल.
   (उदा. गृह विभाग शासन निर्णय क्रमांक पोलीस १८१९/प्र.क्र ३१६/पोल-५ अ, दिनांक १०/१२/२०२० नुसार)